Meedenken

Wie zich goed voorbereidt, hoeft geen stress te hebben, heb ik geleerd. Dit artikel is dan ook niet bedoeld om je te laten schrikken, maar om met je mee te denken: hoe kun jij je voorbereiden op een noodsituatie? Rampenscenario’s zoals stroomstoringen, wateroverlast of digitale aanvallen kunnen namelijk overal voorkomen. We zagen het afgelopen april nog gebeuren in Spanje en Portugal: de stroom viel uit en de paniek sloeg toe. Gelukkig duurde het maar een dag, maar de gevolgen waren al enorm. De vraag die dit bij veel mensen opriep: hoe doen we dat in Nederland?

Op de website eerstehulpbenjij staat informatie over hoe we ons voor kunnen bereiden op noodsituaties, maar de informatie voor als je een handicap hebt, is heel summier. En juist die groep is vaak in grote mate afhankelijk van bijvoorbeeld elektriciteit voor een elektrische rolstoel, beademing of spraakcomputer. Ook hebben veel mensen een grote zorgbehoefte. Volgens het VN-verdrag Handicap hebben mensen met een beperking recht op bescherming in noodsituaties, maar hoe dat precies zal gaan, lijkt niet duidelijk. Een concreet plan met “wat moet je in huis hebben bij nood” ontbreekt.

Tip. Benieuwd naar toegankelijke (digitale) versies van het noodboekje? Ieder(in) zette deze voor je op een rijtje.

Wie doet wat?

Bij een langdurige stroomstoring of een grote ramp, kan het nodig zijn om mensen met een zorgvraag te evacueren naar een ziekenhuis of andere opvanglocatie. Toch is het altijd verstandig om zelf voorbereid te zijn. Hulpverlening kan vertraging oplopen en een goede voorbereiding helpt om die eerste uren of dagen te overbruggen. Voor dit verhaal hebben we gesproken met de Veiligheidsregio Groningen, die de website eerstehulpbenjij.nl voor de overheid heeft gebouwd en de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR), die geneeskundige hulpverlening coördineert tijdens rampen. 

Hun advies? Denk zelf goed na over wat jij nodig hebt en ga in gesprek met de organisaties die jou zorg of medische apparatuur leveren. Zij moeten namelijk nadenken over hoe zij ervoor kunnen zorgen dat hun dienstverlening door kan gaan tijdens rampen. Zij kunnen de GHOR vragen om advisering of informatie om zich voor te bereiden. Ook de gemeenten en de veiligheidsregio’s spelen een belangrijke rol tijdens rampen. Daarnaast zijn er natuurlijk je familie, vrienden naasten en zorgverleners die een belangrijke rol kunnen spelen tijdens een ramp. Het is een goede eerste stap om het onderwerp bespreekbaar maken en voor jezelf na te denken over zaken als: wie bel ik bij nood, waar kan ik naartoe, welke medische gegevens moet ik paraat hebben. 

Wat hoort er in een noodpakket?

Het basisnoodpakket, zoals de overheid het omschrijft, bevat:

• Water (3 liter per persoon per dag)

• Lang houdbaar voedsel

• Batterijen/powerbanks, zaklamp en radio

• EHBO-set

• Contant geld

• Kopieën van belangrijke documenten

Een goede basis, maar onvoldoende voor wie bijvoorbeeld afhankelijk is van beademing, een elektrische rolstoel of spraakcomputer. Maar wat moet er dan extra in het noodpakket, specifiek voor jou? Elektriciteit is voor veel mensen een belangrijk onderdeel; zelfs van levensbelang. Een kortdurende uitval is vaak nog te overbruggen, maar langdurige stroomuitval vraagt om alternatieven. Overleg met je hulpmiddelenleverancier of zorginstantie welke oplossingen het beste passen.

Drie hulpmiddelen om te kennen:

1. Powerbank: handig voor telefoons en kleine apparaten.

2. Noodaccu of portable power station: krachtiger, mogelijk voor apparaten zoals een zuurstofapparaat of rolstoellader.

3. Omvormer (inverter): zet 12V gelijkstroom van een auto-accu om naar 230V wisselstroom.

Let vooral op hoeveel energie het apparaat dat je op wilt laden of gebruiken per seconde gebruikt. Als je apparaat 600 Watt vraagt en je noodaccu levert maar 300 Watt, werkt het apparaat niet of niet goed. Bij omvormers betekent ‘zuivere sinus’ dat de stroom uit de omvormer dezelfde golfbeweging heeft als elektriciteit uit het stopcontact. Dit kan belangrijk zijn voor gevoelige medische apparatuur. 

Houd naast je hulpmiddelen ook rekening met temperatuurregulatie; voor jou als persoon, maar ook voor je medicatie. Overleg als het gaat om medicatie altijd met je arts of apotheek voordat je hulpmiddelen toepast. Hulpmiddelen waar je bij koeling aan kunt denken, zijn koelvesten en hydrogel koelmatten, koelboxen en thermisch geïsoleerde medicatietassen voor medicijnen. Om afkoeling te voorkomen, kun je aan warmhoudfolie, slaapzakken, dekens en warmwaterkruiken denken. Let wel op dat je bij kruiken wel extra (warm) water nodig hebt.

Voeding

Nog een belangrijk onderdeel in het noodpakket is eten. Zeker als je een bepaald dieet moet volgen, sondevoeding gebruikt of andere voedingsbehoeften hebt, is dit iets om over na te denken. Zorg voor voldoende houdbaar voedsel, een extra voorraad sondevoeding indien nodig en alternatieve kookmethoden zoals een campingkookstel (gas) of barbecue.

Extra aandacht: assistentiehonden

Voor mensen die een assistentiehond hebben, is het belangrijk om ook voor hun viervoeter een noodpakket klaar te hebben. Hoewel er geen vaste checklist bestaat voor assistentiehonden, zijn er volgens Bultersmekke Assistancedogs wel belangrijke aandachtspunten om rekening mee te houden:

• Zorg voor minimaal 72 uur hondenvoer, bij voorkeur hetzelfde merk en type als normaal om maag- en darmproblemen te voorkomen.

• Kies voor lichtgewicht, gemakkelijk mee te nemen water- en voerbakken.

• Neem het vaccinatiepaspoort van de hond en andere belangrijke medische documenten mee.

• Neem de benodigdheden voor herkenning en begeleiding meer, zoals het assistentiehondendekje, het tuig en een extra riem.

• Denk aan poepzakjes en eventueel een matje als het uitlaten tijdelijk niet mogelijk is.

• Houd een recente foto van je assistentiehond bij de hand, geprint of digitaal.

• Noteer de gegevens van de organisatie waar de hond is opgeleid en van je eigen dierenarts.

In noodsituaties is het essentieel dat de assistentiehond en de eigenaar zoveel mogelijk bij elkaar blijven. Niet alleen voor praktische hulp, maar ook vanwege de psychische steun die een assistentiehond biedt.

Communicatie

Naast al deze dingen is kunnen communiceren en de actuele informatie kunnen volgen ook van groots belang. Hulpmiddelen die kunnen helpen zijn:

• Mobiele telefoon met extra opladers en powerbanks

• Radio 

• Papieren communicatiekaart met pictogrammen (voor als je normaal bijvoorbeeld een spraakcomputer gebruikt)

• Belangrijke (medische) informatie op papier

Tot slot: natuurlijk hopen we dat er nooit een ramp plaatsvindt. En als het toch gebeurt, dan vertrouwen we erop dat we er samen klaar voor zijn. Het goede nieuws is dat steeds meer mensen bezig zijn met zich voorbereiden en jij staat er niet alleen voor. Praat met anderen over je zorgen of plannen, deel tips, en kijk wat jij kunt doen om voorbereid te zijn. Meer kun je niet doen. Rust in je hoofd en mensen om je heen hebben is wat dat betreft net zo belangrijk bij rampen als een noodpakket. 

Bron: SupportMagazine.nl